Geneesmiddelenbewaking

 

Nieuwe regelgeving voor geneesmiddelenbewaking voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik

 

  • Een nieuw wettelijk kader, namelijk richtlijn 2010/84/EU en verordening (EU) Nr. 1235/2010, dat een versterking en rationalisering van het geneesmiddelenbewakingssysteem voor geneesmiddelen voor menselijk gebruik beoogt, is sinds juli 2012 van toepassing in de Europese Unie.
    Deze nieuwe wettelijke bepalingen werden goedgekeurd in december 2010 en wijzigen de bestaande regelgeving in de Europese Unie (EU), opgenomen in richtlijn 2001/83/EG en verordening (EG) nr. 726/2004 vanaf respectievelijk 21 juli 2012 en 2 juli 2012.
  • Voor het omzetten van de richtlijn 2010/84/EU in Belgische regelgeving werd op 11 september 2012 de wet tot wijziging van de wet van 25 maart 1964 op de geneesmiddelen gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. In dat zelfde kader werd het Koninklijk besluit van 14 december 2006 betreffende geneesmiddelen voor menselijk en dierlijk gebruik eveneens gewijzigd door de publicatie van het Koninklijk besluit van 18 oktober 2013.

 

Informatie bestemd voor gezondheidszorgbeoefenaars en patienten

Verklarende  teksten  omtrent een aantal concepten inzake geneesmiddelenbewaking in het kader van de nieuwe Europese regelgeving.

 

Informatie bestemd voor VHB-houders 

  • De Europese Commissie heeft een Uitvoeringsverordening (EU) nr. 520/2012 vastgesteld, met technische details betreffende volgende in de richtlijn en verordening opgenomen geneesmiddelenbewakingsactiviteiten, om de uitvoering ervan te harmoniseren:


           - basisdossier geneesmiddelenbewakingssysteem (master file): inhoud en beheer
           - kwaliteitssysteem voor het uitvoeren van geneesmiddelenbewakingsactiviteiten: minimumeisen
           - gebruik van internationaal overeengekomen terminologie, formaten en normen voor de uitvoering van geneesmiddelenbewakingsactiviteiten
           - monitoren van de gegevens in de EudraVigilance-databank om te bepalen of zich nieuwe of gewijzigde risico’s voordoen (“signaal detectie”): minimumeisen
           - elektronisch doorsturen van vermoedelijke bijwerkingen: formaat en inhoud
           - elektronisch in te dienen PSUR’s en risicomanagementplannen: formaat en inhoud
           - protocollen, samenvattingen en eindverslagen van veiligheidsstudies na vergunning: formaat 

Deze verordening is van toepassing vanaf 10 juli 2012. 
 

  • Op 1 oktober 2012 publiceerde het EMA de “lijst met EU referentiedata en indieningsfrequenties voor PSUR’s”, ook wel “EURD lijst” genaamd. Deze lijst omvat (combinaties van) werkzame stoffen, hun EU referentiedata, en legt de frequentie en het data lock point (DLP) voor het indienen van PSUR’s vast. Deze lijst wordt 6 maanden na publicatie van kracht. De lijst wordt regelmatig bijgewerkt en wijzigingen treden eveneens zes maanden na de datum van publicatie in werking. In deze lijst wordt ook vermeld of PSUR’s al dan niet vereist zijn voor generische en well established use geneesmiddelen(vergund in overeenstemming met artikel 6 bis, § 1, alinea 1 of § 2 van de wet op de geneesmiddelen dd. 25.03.1964) en geneesmiddelen die zijn geregistreerd in België overeenkomstig het KB van 14 december 2006, artikel 38 en 43.  Meer informatie kan u hier vinden. 

- Module I : Pharmacovigilance systems and their quality systems

- Module II : Pharmacovigilance systems master files

- Module III : Pharmacovigilance inspections

- Module IV : Pharmacovigilance audits

- Module V : Risk management systems

- Module VI : Management and reporting of adverse reactions

- Module VII : Periodic safety update reports

- Module VIII : Post-authorisation safety studies

- Module IX : Signal management

- Module X : Additional Monitoring

- Module XV : Safety communication

- Module XVI : Risk minimisation measures - Selection of tools and effectiveness indicators

  • Deze GVP richtsnoeren dienen toegepast te worden door vergunninghouders, EMA en de nationale bevoegde instanties en zullen de overeenkomstige delen van Volume 9A van "the Rules Governing Medicinal Products in the EU", dat momenteel van toepassing is, vervangen. Volume 9A blijft van toepassing wanneer er nog geen GVP-module beschikbaar is. 
     

Agenda’s en notulen van het PRAC

In het kader van de nieuwe regelgeving inzake geneesmiddelenbewaking werd een nieuw wetenschappelijk comité van het EMA opgericht: het Risicobeoordelingscomité voor  geneesmiddelenbewaking (PRAC = Pharmacovigilance Risk Assessment Committee).  De agenda’s en de notulen van de vergaderingen van het PRAC zijn beschikbaar op de website van het EMA.

 

 

Implementatie van de nieuwe regelgeving voor geneesmiddelenbewaking: prioriteiten voor 2012 en overgangsmaatregelen

  • Het EMA publiceerde in februari 2012 een overzicht van de geneesmiddelenbewakingsactiviteiten die in de loop van 2012 zullen toegepast worden, alsook de activiteiten die uitgesteld worden: “plan for implementation of the pharmacovigilance legislation”

    De nieuwe procedures voor evaluatie van PSURs, protocollen en studieresultaten van niet-interventionele veiligheidsstudies na vergunning worden in eerste instantie enkel voor centraal vergunde geneesmiddelen toegepast. Ook de ontwikkeling van een aantal IT-applicaties, waaronder het EMA PSUR repository en EudraVigilance, is uitgesteld.
  • In mei 2012 publiceerde het EMA een bijkomend "vraag en antwoord" document, met praktische overwegingen voor vergunninghouders voor en na de inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving: "Q&A on practical transitional measures for the implementation of the pharmacovigilance legislation"

    Hierin wordt het standpunt van het EMA en de lidstaten gegeven betreffende: hernieuwingsaanvragen, pharmacovigilance system master files, risicomanagementplannen, PSURs, veiligheidsstudies na vergunning, de toepassing van GVP, het melden van bijwerkingen, signaal management, productinformatie en het zwart symbool voor additionele monitoring, monitoring van literatuur. Dit document zal regelmatig aangepast worden.
  • Het CMDh publiceerde een Q&A-document met overgangsmaatregelen met betrekking tot het Risk Management Plan. 
  • Het FAGG presenteerde een update over de implementatie van de nieuwe regelgeving voor geneesmiddelenbewaking en de overgangsmaatregelen op 15 mei 2012, tijdens een seminarie georganiseerd door de Belgian regulatory affairs society (BRAS): “Pharmacovigilance: new legal framework and practical aspects of the implementation”.

          -         Agency   Introduction

          -        Implementation of Directive 2010/84/EU and Regulation (EU) 1235/2010

          -        Pharmacovigilance System Master File – QPPV – Audit

          -        Risk Management Plan (RMP), Post Authorization Safety Study (PASS), Post Authorization Efficacy Study (PAES)

          -        Case safety Reports (new definition of adverse reaction, reporting rules)

          -         PSURs & Renewals

  • RMP

- From Risk Management Plan to Risk Minimization Activities 
New Royal Decree: Status and general explanation 
Role of the Pharmacovilance Departmenet in RMP/RMA handing  
BRAS 28/05/2014 - T. Roisin 

- The PRAC - Roles and challenges 
Focus on RMPs and RMAs   
BRAS 28/05/2014 - J-M. Dogné  

Informatie over het indienen van een risicomanagementplan

Houders van vergunningen voor het in de handel brengen van geneesmiddelen (VHB) moeten een risicomanagementplan of Risk Management Plan (RMP) indienen:

  • bij de aanvraag van een nieuwe VHB;
  • op vraag van een nationale bevoegde autoriteit of National Competent Autority (NCA) wanneer er een bezorgdheid is over een risico dat invloed kan hebben op de baten‑risicoverhouding van het geneesmiddel.

Het RMP is een dynamisch document dat gedurende de levenscyclus van het geneesmiddel moet worden bijgewerkt. Een update van een RMP moet worden bezorgd:

  • op vraag van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) of een NCA;
  • wanneer het RMP is gewijzigd zoals gespecificeerd in GVP V.C.2.1.

De vereisten voor de indiening van een RMP stemmen overeen met de richtlijnen in GVP V - Risk management systems.

Geneesmiddelen vergund via de centrale procedure

Algemene informatie over RMP’s en hun indiening is te vinden op de website van het EMA:

http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/regulation/document_listing/document_listing_000360.jsp

Informatie over RMP’s in de pre-vergunningsfase:

http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/regulation/q_and_a/q_and_a_detail_000167.jsp&mid=WC0b01ac0580b18196

Informatie over RMP’s in de post-vergunningsfase:

http://www.ema.europa.eu/ema/index.jsp?curl=pages/regulation/q_and_a/q_and_a_detail_000171.jsp&mid=WC0b01ac0580a53f5f

Geneesmiddelen vergund via de nationale, wederzijdse erkenningsprocedure (MRP) of decentrale procedure (DCP)

Een update van het RMP kan via een variatie worden ingediend via CESP (Common European Submission Portal).

Wanneer een update van een RMP moet worden ingediend die geen onderdeel is van een vergunnings- of variatieaanvraag, kan deze worden bezorgd via psurh@fagg.be.

  • Outcome PSUSA's en signalen:

Vergunninghouders dienen de VHB van geneesmiddelen aan te passen:

- wanneer er een PSUSA beëindigd is voor een geneesmiddel en er wijzigingen zijn aan de VHB n.a.v. deze procedure

- wanneer er aanbevelingen zijn als gevolg van de evaluatie een veiligheidssignaal voor een geneesmiddel.

Het FAGG schrijft de vergunninghouders niet meer aan na het beëindigen van een PSUSA-procedure of na de evaluatie van een signaal.

Outcome PSUSA-procedures:

- PSUSA van geneesmiddelen die vergund zijn via de centrale procedure: de outcome wordt gepubliceerd in het EPAR van elk geneesmiddel op de website van het EMA: http://www.ema.europa.eu: Find medicine/Human medicine/European public assessment reports.

- PSUSA van geneesmiddelen die vergund zijn via de nationale en centrale procedure: de outcome kan gevonden worden in het Community Register : http://ec.europa.eu/health/documents/community-register/html/refh_others.htm.

- PSUSA van geneesmiddelen die vergund zijn via de nationale procedure: de outcome wordt gepubliceerd in een tabel op de website van het EMA:  http://www.ema.europa.eu: Find medicine/Human medicine/PSUSA

De aanbevelingen van het PRAC betreffende veiligheidssignalen van geneesmiddelen voor menselijk gebruik worden iedere maand op de website van het EMA gepubliceerd: http://www.ema.europa.eu : Human regulatory/Pharmacovigilance/Signal management/PRAC recommendations

  • Informatie over het indienen van een PSUSA Follow up procedure

Het is mogelijk dat een bepaald onderwerp niet kan afgehandeld worden in het kader van een PSUSA (Periodic Safety Update Single Assessment) procedure voor nationaal vergunde geneesmiddelen (NAPs: nationally authorised products ). In dit geval is het mogelijk dat de Lead member State (LMS) en/of het Risicobeoordelingscomité voor geneesmiddelenbewaking (PRAC, Pharmacovigilance Risk Assessment Committee) het CMDh (Coordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures, Human) aanbeveelt bijkomende informatie te vragen aan de betrokken vergunninghouder(s). Indien het CMDh hiermee akkoord is, kan een PSUSA Follow-up procedure (PSUFU)  gestart worden, d.i. een informele procedure voor NAPs.

PSUFU’s moeten ingediend worden in alle lidstaten, onafhankelijk van de wijze waarop deze indiening gebeurt.

In België moeten PSUFU’s ingediend worden via psurh@fagg.be . Momenteel is het in België niet mogelijk om dit via CESP in te dienen.

Meer informatie over de PSUFU procedure is te vinden in de ‘CMDh Guidance on the Informal Work-Sharing procedure for follow-up for PSUSA for NAPs’.

 

Contact : vig@fagg.be

 

Laatste update op 11/07/2023