Clopidogrel (PLAVIX) : mogelijke interactie met protonpompinhibitoren

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMEA) heeft kennis genomen van een aantal studies waaruit blijkt dat clopidogrel minder doeltreffend zou zijn bij patiënten die protonpompremmers (PPI’s) toegediend krijgen. Patiënten kunnen hierdoor meer risico hebben van trombotische incidenten zoals acuut myocardinfarct(hartaanval).

Clopidogrel is eenbloedplaatjesaggregatieremmer diewordt voorgeschreven om nieuwe hartaanvallen te voorkomen bijpatiënten die onlangs al een hartaanval hebben gehad. Het wordt ook gebruikt bij patiënten die aan andere aandoeningen lijden die worden veroorzaakt door bloedklonters, zoals een ischemisch cerebrovasculair accidend (CVA) (zonder bloeding) ofacute coronaire syndromen. Clopidogrel wordt in het lichaam omgezet naar een actieve vorm. Clopidogrel is in de Europese Unie toegelaten als Plavix, Iscover, Clopidogrel BMS en Clopidogrel Winthrop. In België is enkel Plavix ge commercialiseerd.

PPI’s zijn geneesmiddelen die onder andere worden gebruikt in het kader van de preventie en de behandeling van maagzweren. Voorbeelden van PPI’s zijn omeprazol, esomeprazol, lansoprazol, pantoprazol en rabeprazol (zie nota). Omdat maagproblemen (waaronder maagzweren) kunnen optreden als bijwerking van clopidogrel, nemen patiënten die clopidogrel gebruiken ook vaak hun toevlucht tot PPI’s om die symptomen te voorkomen of te verlichten.

Er is bezorgdheid ontstaan na de recente publicatie van verschillende onderzoeken over de klinische bevindingen bij patiënten behandeld met clopidogrel. Uit deze studies is gebleken dat er een significante wisselwerking kan ontstaan tussen clopidogrel en PPI‘s, waardoor clopidogrel minder efficiënt zou zijn wanneer het gecombineerd wordt met voornoemde producten.

Een mogelijke verklaring voor deze vaststelling is dat sommige PPI’s de omzetting van clopidogrel in zijn biologisch actieve vorm in het lichaam verhinderen, waardoor de doeltreffendheid van clopidogrel afneemt en het risico van een hartinfarct of andere aandoeningen veroorzaakt door pathologische klontervorming (bv. beroertes) toeneemt. Echter, aangezien elke PPI het metabolisme van clopidogrel verschillend kan beïnvloeden en aangezien de onderzoeken de verschillende effecten van PPI’s op de activatie van clopidogrel nog niet volledig in kaart hebben gebracht, kan er meer dan één verklaring zijn voor de invloed van deze categorie geneesmiddelen op clopidogrel.

Rekening houdende met alle beschikbare gegevens adviseert hetComité voor geneesmiddelen voor menselijk gebruikvan het EMEA (CHMP) en zijn Farmacovigilantie-werkgroep (PhVWP) dat de samenvatting van de productkenmerken (SKP) en de bijsluiter van alle geneesmiddelen op basis van clopidogrel moet worden aangepast: gelijktijdig gebruik van PPI’s en geneesmiddelen op basis van clopidogrel moet worden ontmoedigd, behalve indien absoluut noodzakelijk. De vergunninghouders van geneesmiddelen metclopidogrel zullen binnenkort dan ook variatieaanvragen indienen om hunsamenvatting van de productkenmerken (SKP) en de bijsluiterdienovereenkomstig aan te passen.

Het CHMP adviseert daarnaast dat er meer informatie toegevoegd moet worden betreffende zowel de inhibitie van het clopidogrelmetabolisme door andere geneesmiddelen, als de implicaties van genetische factoren die optreden bij een klein deel van de bevolking (zogenaamde ‘trage CYP2C19-metaboliseerders’), waardoor zij niet in staat zijn om clopidogrel volledig om te zetten in zijn actieve vorm, ongeacht de wisselwerking met andere geneesmiddelen.

NOTA

De PPI’s gecommercaliseerd in België zijn (1 juni 2009):

Esomeprazol
NEXIAM 

Lansoprazol
DAKAR
LANSOPRAZOLE-RATIO
LANSOPRAZOL APOTEX
LANSOPRAZOLE EG
LANSOPRAZOLE MYLAN
LANSOPRAZOLE TEVA
DOC LANSOPRAZOLE
LANSOPRAZOL SANDOZ 

Omeprazol
LOGASTRIC
LOSEC
SEDACID
DOCOMEPRA
OMEPRAZOLE MYLAN
OMEPRAZOL TEVA
OMEPRAZOLE EG
OMEPRAZOLE-RATIOPHARM
OMEPRAZOL SANDOZ
OMEPRAZOL APOTEX
OMEPRAZOLE RANBAXY 

Pantoprazol
PANTOZOL
ZURCALE
PANTOMED
PANTOPRAZOLE EG
PANTOPRAZOLE TEVA
PANTOPRAZOL SANDOZ 

Rabeprazol
PARIET

 

 

Laatste update op 04/06/2009